Vải, nhãn chín sớm trên đất Tây Nguyên

Xuất nhãn, vải ra Bắc

Dưới tiết trời nắng chói chang của mùa khô Tây Nguyên, PV NNVN theo chân Chủ tịch Hội Nông trại huyện Ea Kar Trần Quý Ngọc đến thăm các vườn cây ăn trái đang vào thời điểm thu hoạch rộ của các hội viên tiêu biểu.

“Liên tiếp các mùa thu hoạch vải, nhãn, bưởi… cho năng suất cao, trúng giá khiến bà con nhà vườn phấn khởi lắm. Ở các vựa trái cây vào lúc cao điểm đóng hàng trái luôn rực sáng đèn điện suốt đêm”, ông Ngọc hào hứng tâm sự.

Ghé thăm gia đình anh Nguyễn Văn Bình ở thôn 10, xã Ea Sar, huyện Ea Kar, tỉnh Đăk Lăk. Anh Bình hiện đã thu hoạch vụ vải xong, đang chuẩn bị bước vào vụ nhãn, làm hàng nhãn tươi và sấy khô bán tại các siêu thị ở TP Hồ Chí Minh và vận chuyển ra Bắc tiêu thụ.

Đến nay, mỗi ha vải cho trung bình 18 - 20 tấn quả/vụ. Với giá bán tại vườn dao động từ 35.000 - 50.000 đồng/kg, có thời điểm lên tới 70.000 đồng/kg, vụ vải vừa qua (cách đây hơn 1 tháng), anh thu được khoảng 57 tấn trái, cung cấp thị trường TP Hồ Chí Minh và chở ngược ra Hà Nội, đi Lào Cai xuất khẩu sang Trung Quốc. Sau khi trừ hết các khoản chi phí anh Nguyễn Văn Bình thu lãi khoảng 2 tỷ đồng.

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết anh Bình là một trong những người đầu tiên đưa giống vải thiều từ Bắc Giang vào Tây Nguyên trồng thành công.

Bình kể, năm 2012, anh thấy ở ngoài quê Bắc Giang, nông dân trồng vải cho thu nhập cao nên mua 100 cây giống từ Lục Ngạn đem vào trồng thử nghiệm trên rẫy của mình.

Thấy cây phát triển rất tốt, anh mạnh dạn vay vốn ngân hàng, đầu tư chuyển đổi toàn bộ 5ha cây ngắn ngày kém hiệu quả sang trồng 3.000 gốc vải. Sau 3 năm vải cho thu hoạch trái, đầu ra rất ổn định nên anh quyết định mở rộng thêm diện tích lên 8ha (khoảng 4.500 gốc vải).

Anh Bình phấn khởi: “Để trồng vải đạt năng suất cao, tôi áp dụng các tiến bộ kỹ thuật vào chăm sóc cây, hạn chế sử dụng phân thuốc hóa học, ưu tiên dùng phân bón hữu cơ, vi sinh. Quan trọng vải trồng trong này quả chín sớm hơn vải chính vụ phía Bắc từ 1 - 1,5 tháng nên giá bán cao”.

Theo anh Bình, sau nhiều lần thử nghiệm, anh đã áp dụng biện pháp cắt tỉa cành, xiết cây để hãm sự phát triển lá non và khiến cây ra hoa sớm, bón thúc phân chuồng và vi sinh tăng chất lượng quả, bền cây.

Trồng vải ở Đăk Lăk có những điều khác hơn so với ở Bắc Giang. Năm nào thời tiết lạnh nhiều thì năm đó vải sẽ ra trái nhiều hơn, thời vụ lại chín sớm hơn vải Lục Ngạn nên rất dễ bán. Năm nay mặc dù bị ảnh hưởng dịch Covid-19, giá thấp hơn năm trước nhưng bù lại năng suất cao hơn nên nhà vườn vẫn thu lãi khá. 

Gia đình ông Lều Đình Thư ở thôn 7, xã Cư Ni (Ea Kar), thời điểm này đang bước vào cao điểm thu hoạch nhãn. Khi chúng tôi ghé thăm vườn, ông Thư đang hì hụi xếp lại những trụ tiêu bằng gạch, xi măng đã nhổ bỏ và để tận dụng xây bờ ao trữ nước tưới cho vườn cây ăn trái trồng thay thế.

Ông Thư tâm sự: “Ở đây không chỉ riêng tôi mà nhiều hộ dân trồng tiêu, cà phê, do năng suất và đầu ra không ổn định nên hầu hết đã chuyển đổi sang trồng cây ăn trái khác cho hiệu quả kinh tế cao hơn. Tôi cũng đã phải nhổ bỏ 500 trụ tiêu và vườn cà phê để chuyển sang trồng nhãn, bưởi da xanh, cam, ổi, đến nay đang cho thu hoạch”.

Theo ông Thư, mấy ngày qua ông thu hoạch được 3 tấn nhãn, thương lái vào tận vườn thu mua hết sạch. Để né mùa rộ các loại cây ăn trái, ông chủ động xử lý cho các vườn cây trái của mình thu hoạch theo ý muốn và đúng thời điểm. Đầu tư, lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm khắp vườn để đỡ tốn công tưới và giúp cây phát triển đều.

Lập hội nông trại, tìm hướng bứt phá

Ông Trần Quý Ngọc, Chủ tịch Hội Nông trại huyện Ea Kar chia sẻ: “Hội chúng tôi được thành lập từ những cá nhân, tổ chức, chủ trang trại, nông trại tự nguyện đăng ký tham gia”.

Theo ông Ngọc, bước đầu thành lập Hội có hơn 40 hội viên, đều hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Hướng tới, Hội sẽ đẩy mạnh liên kết, tổ chức sản xuất theo các tiêu chuẩn an toàn, hữu cơ bền vững, bảo quản chế biến sau thu hoạch; xây dựng thương hiệu, truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Trước mắt Hội sẽ tập trung vào các chuỗi sản phẩm chủ lực của địa phương, cam quýt, bưởi, nhãn, vải… tìm kiếm kết nối thị trường tiêu thụ, tham gia hội chợ quảng bá nông trại Ea Kar; hình thành các chợ phiên lưu động…

Bà Nguyễn Thị Xuân Hương, Giám đốc Công ty CP sản xuất dịch vụ Hương Cao Nguyên chuyên thu mua các loại trái cây ở Đăk Lăk, phân phối vào hệ thống siêu thị trên toàn quốc đánh giá cao chất lượng trái cây, trong đó có vải của địa phương được người tiêu dùng rất ưa chuộng.

“Hiện trái vải của địa phương mới chủ yếu tiêu thụ nội địa, để mở rộng thị trường xuất khẩu tăng giá trị kinh tế, cần phải nâng cao chất lượng trái. Địa phương cần hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân triển khai sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, truy xuất nguồn gốc, xây dựng mã vùng trồng và làm thương hiệu vải địa phương”, bà Hương nói.

Huyện EaKar hiện có 27 HTX, 19 tổ hợp tác, có 136 trang trại đạt tiêu chuẩn, lợi nhuận hàng năm từ các trang trại đạt hàng chục tỷ đồng, giải quyết việc làm thường xuyên cho hàng trăm lao động.